Choroby roślin i social distancing dla jesionów

Zamieranie jesionów to choroba wywoływana przez rodzaj grzyba workowatego (Hymenoscyphus fraxineus), zabijająca jesiony wyniosłe na świecie. Choroba pochodzi z Azji, w latach 90. zauważono ją w Polsce, w 2008 r. – we Francji i cztery lata później – w Wielkiej Brytanii. Według naukowców jest mniej zabójcza dla drzew, które są od siebie odizolowane [rodzaj „dystansu społecznego” (social distancing) dla drzew]. Zwiększenie odległości między zagrożonymi gatunkami drzew i dbanie o różnorodność gatunkową w lasach jest ważną strategią ograniczania podatności na inwazyjne patogeny. Wysokie temperatury również ograniczają rozprzestrzenianie się choroby – powyżej 35°C nie jest ona w stanie przetrwać. 

Tzw. trąd drzewek oliwnych atakuje plantacje we Włoszech (od 2013 r.), Francji, w Grecji, Hiszpanii i Portugalii. Jeżeli nie uda się powstrzymać rozwoju choroby, straty we Włoszech wyniosą 5 mld euro w ciągu najbliższych 50 lat. Obumarło tam już co najmniej milion drzewek oliwnych. W Hiszpanii straty mogą wynieść 17 mld euro, a w Grecji – 2 mld euro. Czynnikiem sprawczym choroby jest bakteria Xylella fastidiosa, która zasiedla tkankę przewodzącą roślin. Eksperci ostrzegają, że bakteria może zainfekować ponad 300 gatunków roślin, w tym lawendę, rozmaryn i wiśnię piłkowaną. Obecnie nie ma lekarstwa na tę chorobę, którą przenoszoną owady m.in. z rodziny krasankowatych.

Naukowcy próbują ocalić Wielką Rafę Koralową, która przeszła trzy blaknięcia w ciągu ostatnich pięciu lat. Blaknięcie powoduje śmiertelność kolonii koralowców i innych organizmów w rafie. Trzy główne koncepcje pomocy to: zacienienie i schłodzenie struktur rafowych w celu ograniczenia nasłonecznienia i obniżenia temperatury wód oceanicznych; stabilizacja i odbudowa struktur rafowych uszkodzonych w wyniku bielenia, cyklonów i zakwaszenia oceanów; pomoc koralowcom w przystosowaniu się do wyższej temperatury wód oceanicznych.